Świadectwa ukończenia szkoły – najważniejsze informacje

Świadectwo ukończenia szkoły ponadpodstawowej to dokument o kluczowym znaczeniu dla absolwentów. W roku szkolnym 2024/2025 wprowadzono istotne zmiany w zakresie wydawania tych dokumentów, które wpływają zarówno na ich formę, jak i zawartość. Poniżej przedstawiamy kompleksowe informacje na temat świadectw ukończenia szkół ponadpodstawowych, które będą obowiązywać w nadchodzącym roku szkolnym.

Rodzaje świadectw ukończenia szkół ponadpodstawowych

W polskim systemie edukacji funkcjonuje kilka typów świadectw ukończenia szkół ponadpodstawowych, które różnią się w zależności od rodzaju ukończonej placówki. Każdy dokument potwierdza nie tylko ukończenie danego etapu edukacji, ale również prezentuje pełen obraz osiągnięć i kompetencji absolwenta. Do podstawowych typów należą:

Świadectwo ukończenia liceum ogólnokształcącego – dla absolwentów 4-letniego liceum
Świadectwo ukończenia technikum – dla absolwentów 5-letniego technikum
Świadectwo ukończenia branżowej szkoły II stopnia – dla absolwentów, którzy kontynuowali naukę po branżowej szkole I stopnia
Świadectwo ukończenia liceum ogólnokształcącego dla dorosłych – dla absolwentów szkół dla dorosłych

Każdy z tych dokumentów ma określony wzór i elementy, które muszą się na nim znaleźć zgodnie z przepisami Ministerstwa Edukacji Narodowej.

Nowe elementy świadectw w roku szkolnym 2024/2025

W roku szkolnym 2024/2025 wprowadzono kilka istotnych zmian w świadectwach ukończenia szkół ponadpodstawowych, które mają lepiej odzwierciedlać całokształt doświadczeń edukacyjnych ucznia:

Nowy wzór graficzny dokumentów z dodatkowymi zabezpieczeniami chroniącymi przed fałszerstwem
Zmieniony układ przedmiotów na świadectwach – obecnie uporządkowane według grup przedmiotowych, a nie alfabetycznie
Rozszerzona sekcja dotycząca osiągnięć ucznia, w tym kompetencji cyfrowych i przedsiębiorczości
Nowe, bardziej czytelne oznaczenia dla przedmiotów realizowanych w zakresie rozszerzonym
Zmodyfikowany sposób dokumentowania aktywności społecznej ucznia, z uwzględnieniem różnorodnych form zaangażowania

Podstawą prawną dla nowych wzorów świadectw jest Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia [aktualna data] w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych.

Co znajduje się na świadectwie ukończenia szkoły ponadpodstawowej?

Świadectwo ukończenia szkoły ponadpodstawowej zawiera szereg istotnych informacji, które mogą mieć kluczowe znaczenie zarówno podczas rekrutacji na studia wyższe, jak i dla przyszłych pracodawców. Na dokumencie tym znajdziemy:

Dane identyfikacyjne

W tej części dokumentu umieszczone są podstawowe informacje, takie jak:

Imię (imiona) i nazwisko ucznia
Data i miejsce urodzenia
Numer PESEL (lub seria i numer paszportu/innego dokumentu potwierdzającego tożsamość)
Nazwa i adres szkoły
Numer świadectwa zapewniający jego unikalność

Wyniki nauczania

Ta sekcja zawiera kompletny obraz osiągnięć edukacyjnych ucznia:

Wykaz wszystkich przedmiotów realizowanych w cyklu kształcenia
Oceny końcowe z poszczególnych przedmiotów
Wyraźne oznaczenie przedmiotów realizowanych w zakresie rozszerzonym
Ocenę z zachowania odzwierciedlającą postawę ucznia

Warto zwrócić uwagę, że w roku szkolnym 2024/2025 zmianie uległa kolejność przedmiotów na świadectwie. Obecnie są one uporządkowane według grup przedmiotowych, co zwiększa przejrzystość dokumentu i ułatwia jego analizę.

Szczególne osiągnięcia i aktywność

Na świadectwie znajduje się również rozbudowana sekcja dokumentująca dodatkowe dokonania ucznia:

Szczególne osiągnięcia naukowe (np. udział w olimpiadach, konkursach na szczeblu wojewódzkim i wyższym)
Aktywności na rzecz innych ludzi lub środowiska szkolnego (wolontariat, działalność charytatywna)
Realizację innowacyjnych projektów edukacyjnych
Osiągnięcia w rozwijaniu kompetencji cyfrowych i przedsiębiorczości

W roku szkolnym 2024/2025 znacząco rozszerzono katalog osiągnięć, które można wpisać na świadectwie, doceniając różnorodne formy aktywności uczniów wykraczające poza standardowy program nauczania.

Procedura wydawania świadectw

Proces wydawania świadectw ukończenia szkoły ponadpodstawowej jest ściśle sformalizowany i obejmuje kilka kluczowych etapów:

Klasyfikacja końcowa – rada pedagogiczna podejmuje uchwałę o ukończeniu szkoły przez ucznia po spełnieniu wszystkich wymagań edukacyjnych
Przygotowanie dokumentu – sekretariat szkoły wypełnia świadectwo zgodnie z obowiązującymi przepisami, dbając o dokładność wszystkich danych
Weryfikacja danych – wielopoziomowe sprawdzenie poprawności wszystkich informacji zawartych na świadectwie, aby uniknąć błędów
Podpisanie dokumentu – świadectwo musi być własnoręcznie podpisane przez dyrektora szkoły (lub upoważnionego wicedyrektora)
Opatrzenie pieczęcią – dokument jest pieczętowany pieczęcią urzędową szkoły, co potwierdza jego autentyczność
Wydanie absolwentowi – zazwyczaj podczas uroczystości zakończenia roku szkolnego lub w sekretariacie szkoły

Duplikaty i odpisy świadectw

W przypadku zagubienia lub zniszczenia oryginału świadectwa, absolwent może ubiegać się o wydanie duplikatu. Procedura uzyskania duplikatu jest prosta, ale wymaga dopełnienia formalności:

Złożenie pisemnego wniosku do dyrektora szkoły, która wydała oryginał świadectwa, z podaniem przyczyny ubiegania się o duplikat
Wniesienie opłaty skarbowej (w roku szkolnym 2024/2025 wynosi ona 33 zł) na konto wskazane przez szkołę
Oczekiwanie na przygotowanie duplikatu (zazwyczaj do 14 dni roboczych od złożenia kompletnego wniosku)

Warto pamiętać, że duplikat świadectwa ma taką samą moc prawną jak oryginał, jednak jest wyraźnie oznaczony jako „duplikat” i zawiera aktualną datę wydania duplikatu, a nie datę wydania oryginalnego dokumentu.

Jeśli szkoła została zlikwidowana, wniosek o wydanie duplikatu należy kierować do organu prowadzącego szkołę lub kuratorium oświaty, które przejęło dokumentację zlikwidowanej placówki. Informację o tym, gdzie trafiły dokumenty, można uzyskać w lokalnym urzędzie gminy lub miasta.

Najczęściej zadawane pytania

Jakie osiągnięcia wpisujemy na świadectwie szkolnym 2024/2025?

Na świadectwie ukończenia szkoły ponadpodstawowej w roku szkolnym 2024/2025 można wpisać:

Udział w olimpiadach i konkursach przedmiotowych na szczeblu co najmniej wojewódzkim (z zaznaczeniem zajętego miejsca lub uzyskanego tytułu)
Osiągnięcia sportowe i artystyczne na szczeblu co najmniej powiatowym (z dokładnym opisem dyscypliny i rangi zawodów)
Aktywność społeczną, w tym wolontariat (minimum 30 godzin w ciągu cyklu nauczania) z opisem charakteru wykonywanych działań
Szczególne osiągnięcia w aktywności na rzecz środowiska szkolnego, np. działalność w samorządzie uczniowskim czy organizacja znaczących wydarzeń szkolnych
Udział w projektach edukacyjnych o szczególnym znaczeniu dla rozwoju kompetencji ucznia, zwłaszcza w zakresie umiejętności cyfrowych i przedsiębiorczości

Co wpisujemy na świadectwie ukończenia szkoły?

Oprócz standardowych elementów, takich jak dane ucznia i oceny z przedmiotów, na świadectwie ukończenia szkoły ponadpodstawowej wpisuje się:

Szczegółową informację o udziale w realizacji projektu edukacyjnego (jeśli dotyczy), wraz z tematyką i zakresem projektu
Szczególne osiągnięcia ucznia w konkursach i olimpiadach, z uwzględnieniem ich rangi
Precyzyjną informację o realizowanych przedmiotach w zakresie rozszerzonym, co jest istotne przy rekrutacji na studia
Informację o innowacjach pedagogicznych (jeśli uczeń brał w nich udział), z opisem ich charakteru i efektów
Adnotację o zdaniu egzaminu zawodowego (w przypadku technikum i branżowej szkoły II stopnia), z podaniem uzyskanych kwalifikacji

Świadectwo ukończenia szkoły ponadpodstawowej to nie tylko formalny dokument – to kompleksowy portret edukacyjny absolwenta. Wprowadzone w roku szkolnym 2024/2025 zmiany mają na celu dokładniejsze odzwierciedlenie całokształtu doświadczeń edukacyjnych ucznia, co może znacząco wpłynąć na jego szanse podczas rekrutacji na studia wyższe oraz na przyszłą karierę zawodową.